Đậu phụ thi vị: Một chế độ ăn uống lành mạnh (Bài giảng Y học cổ truyền Trung Qu

Đậu phụ là món ăn truyền thống phổ biến nhất của Trung Quốc. Người ta nói rằng món ăn này do Lưu An, vua Hoài Nam thời Tây Hán, phát minh ra và có lịch sử hơn 2.000 năm.

Trong suốt chiều dài lịch sử, các học giả và thi sĩ đã sáng tác rất nhiều bài thơ, câu thơ ca ngợi đậu phụ. Tô Đông Pha, một nhà văn nổi tiếng thời Tống, đã viết: "Đậu luộc hóa sữa bơ". Lục Du đã ca ngợi đậu phụ trong bài thơ "Sơn Bếp": "Đậu phụ ép bằng cày mềm hơn bơ". Chu Hi, một triết gia Tân Nho giáo thời Nam Tống, đã viết một bài thơ về đậu phụ: "Giá đỗ thưa thớt, sức lực kiệt quệ, lòng dạ thối nát. Nếu biết đến kỹ thuật Hoài Nam sớm hơn, ta đã ngồi xuống lấy vải xuân rồi". Trịnh Vân Đoan thời Nguyên đã viết trong "Ca ngợi đậu phụ": "Trồng đậu phụ dưới chân núi phía Nam, sau gió sương đậu vẫn tươi. Máy xay cho ra sữa ngọc, đun sôi thì ra nước suối trong vắt. Màu sắc tinh khiết hơn bơ đất, hương thơm nồng nàn hơn tủy đá. Đậu phụ già có vẻ đẹp đặc biệt, đừng truyền cho người khác như một loại ngọc thực phẩm." Tô Bình thời đầu nhà Minh đã miêu tả tinh tế nguồn gốc, phương pháp chế biến, đặc điểm và phong tục ăn uống của đậu phụ trong thơ ca. Bài thơ có đoạn: "Kỹ thuật Hoài Nam là tuyệt đỉnh, lớp vỏ phai màu, tinh túy hiện ra. Nước ngọc chảy ra từ bánh xe nghiền, bông tuyết lăn tròn trong nồi canh đá sôi. Con cóc được tạo hình khi ngâm trong bình đất nung, và ngọc bích được tách ra bằng dao vàng. Ai mà biết được hương vị của nó? Hầu hết mọi người trong giới tăng lữ và Đạo sĩ đều biết đến nó." Câu thơ rất sống động.

Đậu phụ không chỉ là một món ăn ngon hàng ngày mà còn mang lại nhiều lợi ích về mặt trị liệu và sức khỏe. Danh y thời Minh Lý Thời Trân đã tóm tắt một cách toàn diện những lợi ích của đậu phụ trong cuốn “Bản thảo cương mục” của mình: “Đậu phụ có thể làm dịu dạ dày, bổ khí, điều hòa tỳ vị, giảm đầy hơi, trục xuất khí đục ra khỏi đại tràng, thanh nhiệt, tán huyết.” Trong cuốn “Tuỳ Hưu Tập” (Suixiju Dietary Guide), Vương Thế Hùng thời nhà Thanh đã ghi nhận rằng đậu phụ có những lợi ích như “thanh nhiệt, dưỡng ẩm, thúc đẩy sản sinh dịch, giải độc, bổ trung, thư giãn ruột và loại bỏ tình trạng đục.” “Bản thảo cương mục” cũng ghi rằng nếu một người chưa quen với khí hậu địa phương khi mới đến, “ăn đậu phụ trước” có thể giúp họ “dần hồi phục”.

Đậu phụ, với lịch sử lâu đời, đã định hình nên vô số hương vị vùng miền trên khắp Trung Quốc, với hàng trăm món ăn lấy cảm hứng từ nó. Nổi tiếng trong số đó phải kể đến Đậu phụ Ma Bà Tứ Xuyên, Đậu phụ Bát Bảo Giang Nam, Đậu phụ Phiêu Đông Giang, Đậu phụ Bạch Bạch An Huy, Đậu phụ Ngũ Vị Nam Kinh, Đậu phụ Thối Bắc Kinh, Hầm Tôm Đậu phụ Sơn Đông, Đậu phụ Cứng Thiên Tân, Đậu phụ Thối Chiên Giòn Vô Tích, và Đậu phụ Thành Lập Loan Dương Châu.