Đường dây nóng khách hàng:+8618865946130(Whatsapp)
Đường dây nóng khách hàng:+8618865946130(Whatsapp)
"Cổ Chẩn Học" gồm bốn tập và bốn mươi chương (hoặc phần). Sách do Lỗ Chí Nghi, tự Tử Dao, người Tiền Đường, triều Thanh, biên soạn. Về già, Lỗ Chí Nghi mắc bệnh nên không thể hoàn thành bản thảo. Tập thứ hai đã không hoàn thành, hai tập tiếp theo thì rời rạc, không có bố cục. Về sau, sách này được Vương Kỳ biên tập và in thành bộ mười hai cuốn mang tên "Dịch Lâm Chí Duyệt". Mở đầu tập một, ông Lục có lời tựa ngắn gọn để xác định nguồn gốc, nói rằng: “Lời lẽ khiêm tốn của tôi ban đầu đã giải thích bài đầu tiên về “Phân biệt mạch” trong “Các bệnh tạp luận”. Trước khi tôi kịp thêm chú thích, nó đã dài hơn ba trăm trang. Sau khi kết hợp nó với các chương sau, sự không đồng đều về độ phức tạp có thể ảnh hưởng đến ý nghĩa ban đầu của ông Tĩnh. Tôi sẽ viết một tập khác để sửa lại. Nếu có gì thiếu sót, tôi sẽ giải thích chi tiết về hai mạch. Về “Quy tắc chẩn đoán” này, tôi không dám đưa ra những giả định tùy tiện. Tôi chỉ biết dựa theo phương pháp cổ xưa, theo kinh điển và chuẩn bị một số phương pháp chẩn đoán. So với thời trung cổ, những người dựa vào phương pháp của riêng mình có thể không phù hợp với thời đại. Nếu bạn không coi lời lẽ khiêm tốn của tôi là ngụy biện, và nghiêm túc xem xét và bác bỏ chúng, thì tôi sẽ phạm tội với ý kiến của riêng mình vào những thời điểm khác nhau. Không thể thoát khỏi cái ác. Ba ngày sau Tết Trung thu năm Wuxu, bản thảo của tôi "Kim Trượng" được hoàn thành vội vã. Việc sửa lại các câu sai mất khá nhiều công sức, nên tôi đã cẩn thận chuẩn bị "Kim Phòng Ma Tô" ngay từ đầu. Sau đó, chồng tôi, Tăng Hoàng, đọc to từng chữ một, so sánh với dấu câu và rút gọn "Quy tắc Chẩn đoán". Lỗi sai nghiêm trọng đến mức tôi phải nhờ Tăng Hoàng đọc lại cùng lúc tôi đang ốm để tránh tiết lộ bất cứ điều gì. Ba trăm trang sách này giờ đã hoàn thành, nhưng tôi e rằng việc sắp xếp chúng sẽ rất khó khăn. Tôi sẽ tiếp tục với Tăng Hoàng, chia văn bản thành các phần và đặt tiêu đề để độc giả dễ dàng tìm thấy nội dung mình cần, tránh tình trạng phân tán và lộn xộn, đồng thời sắp xếp chương trình hợp lý. Lục Lộ, nhà sư bị bỏ rơi trên sông Đông Thành, tên thật là Trí Nghi, đã tỏ lòng kính trọng tôi. "Lục Lộ nói trong lời tựa rằng toàn bộ cuốn sách đã hoàn chỉnh, nhưng ít nhất bản mà Vương nhận được còn chưa đầy đủ và thiếu hệ thống. Hiện tại, chúng ta chỉ có thể hiểu được học vấn của Lu Lu dựa trên phiên bản gốc của "Yi Lin Zhi Yue".
Ý định của Lục trong việc thực hiện một nghiên cứu toàn diện về chẩn mạch cổ đại được nêu rõ trong lời tựa. Ông "chỉ biết cách phát triển các phương pháp cổ xưa bằng cách bám sát kinh điển và áp dụng chúng một cách hời hợt", và "so với thời trung cổ, những người dựa vào phương pháp riêng của mình sợ rằng họ lạc hậu so với thời đại". Ông cũng không muốn lạc hậu. Hơn nữa, trong khi bám sát kinh điển, ông cũng phải áp dụng chúng một cách hời hợt, một khái niệm về tiến hóa và phát triển. Ông đã thực hiện một loạt nghiên cứu về chẩn mạch trong kinh điển và đề xuất một lý thuyết mạch và nội dung lâm sàng dựa trên các phương pháp cổ xưa. Tất nhiên, điều này cũng kết hợp các quan điểm và phương pháp riêng của Lục. Toàn bộ cuốn sách tập trung vào những khó khăn nội tại, kết hợp các lý thuyết của Trương Trọng Cảnh và hoàn toàn bác bỏ các lý thuyết từ Kinh Mạch trở đi. Về phương pháp, Lục đặt các phương pháp của Quy và chẩn mạch Tồn Khẩu cạnh nhau với các phương pháp của Tồn Khẩu, nhưng ông thiên về phương pháp Tồn Khẩu của Kinh Khó hơn. Tiếc thay, bài thứ mười ba ở cuối tập hai, bàn về lục mạch, bài thứ mười bốn về tứ đại vận mạch, và bài thứ mười lăm về ngũ mạch, lại bị thiếu trong bản gốc. Trọng tâm chính của việc chẩn đoán triệu chứng là trích dẫn từ Nội Nam Kinh (Nei Nan Jing). Đáng chú ý là các đoạn từ 22 đến 38 thảo luận về lý thuyết kinh mạch, đoạn thứ tư cũng liên quan đến kinh mạch. Đặc biệt, khi bàn về "sự mạch động" trong lý thuyết kinh mạch, Lục chỉ ra rằng đây là một phương pháp mạch cổ xưa đã bị thất truyền cho các thế hệ sau. Từ thời Lục, nghiên cứu về các phương pháp mạch cổ xưa hầu như đều coi kinh mạch và phương pháp mạch là một. Điểm này rất quan trọng, không chỉ đối với khoa học mạch mà còn đối với lý thuyết kinh mạch.
Nguyên tắc đầu tiên của "Học Cổ Chẩn Nguyên" thảo luận về nguồn gốc của mạch, lập luận rằng mạch bắt nguồn từ thận bằng cách cảm nhận sự chuyển động của khí, một tuyên bố được tìm thấy trong "Nam Kinh" (Kinh Điển Khó), và mạch bắt nguồn từ thức ăn và nước trong dạ dày, một tuyên bố dựa trên "Nội Kinh". Phần thứ hai phác thảo mười nguyên tắc chẩn đoán, bao gồm: đo cơ thể để phân biệt kích thước, đếm số nhịp đập để xác định số nhịp đập chậm và chậm, đo chuyển động để xác định độ trơn và nhám, đo vị trí để xác định độ dài, và kiểm tra sự nổi và chìm của mạch bằng cách ấn. Mạch nổi, lớn, nhanh, trơn và dài được coi là dương, trong khi mạch chìm, nhỏ, chậm, thô và ngắn được coi là âm. Có nhiều loại mạch khác nhau, tất cả đều dựa trên các nguyên tắc chẩn đoán, được đặt tên theo danh mục của chúng và được chia thành các phần. Do đó, các mạch mạch trong "Nội kinh", "Nam Kinh", "Sốt thương hàn luận" và "Kim phòng" được sắp xếp theo mười nguyên lý, do đó bản chất, nguyên lý và phân loại mạch mạch có thể dựa trên các nguyên lý.
Mặc dù cách phân loại của Lu không hoàn toàn hợp lý, ví dụ, ông đã không xem xét riêng biệt tình trạng sức mạnh, mà thay vào đó, phân loại một số tình trạng mạch đập chủ yếu dựa trên sức mạnh vào các loại khác. Vì chỉ có các loại mạch đập nhanh và chậm để biểu thị tần số, nhưng không có loại nhịp điệu, nên ông buộc phải đưa các mạch đập không đều vào các loại mạch đập nhanh và chậm. Việc phân loại các tình trạng mạch đập khác cũng không phải là không có những khía cạnh gây tranh cãi. Tuy nhiên, bất chấp điều này, phương pháp của Lu đã cung cấp một manh mối cho việc chẩn đoán và đặt tên mạch đập thời cổ đại, một nỗ lực tiên phong và phản ánh bản chất khoa học trong tư tưởng và phương pháp học thuật của ông.
Một khi mười nguyên lý được xác định, những biến thể phức tạp của chúng có thể được nắm vững về mặt lâm sàng. Do đó, Lu nói: "Các huyệt khác nhau có thể được nhìn thấy riêng lẻ, được trình bày cùng nhau, kết hợp hoặc xen kẽ. Các nguyên lý và huyệt cũng có thể được biến đổi và trình bày, khiến chúng xuất hiện và biến mất trong tầm tay. Tuy kỹ năng không nằm ở việc mô phỏng chính xác, nhưng chìa khóa nằm ở mười phương pháp về hình dạng, số lượng mạch, chuyển động, vị trí và nâng và ấn. Một khi đạt được điều này, hình dạng thực sự sẽ được bộc lộ mà không cần bất kỳ sự mô phỏng nào." Ông tin rằng một khi mười nguyên lý và các điểm của mỗi mạch được nắm vững, những biến thể động của mô hình mạch sẽ được hiểu một cách dễ dàng. Sự thấu hiểu và phương pháp này thực sự sâu sắc. Sau đó, ông đã cung cấp các ví dụ và phân tích toàn diện dựa trên nội dung của kinh điển.
Chúng ta chỉ có thể trích dẫn một phần nội dung và sau đó minh họa phần còn lại. Ông nói: "Đối với trường hợp trước lớn sau nhỏ, hoặc trước nhỏ sau lớn, thì không vượt quá hình dạng cơ thể. Phần trên mạnh và phần dưới yếu, phần dưới mạnh và phần trên yếu, phần trên trống và phần dưới đầy, phần trên đầy và phần dưới trống, phần trên có mạch và phần dưới không có mạch, phần dưới có mạch và phần trên không có mạch, có mạch dài ở giữa và mạch ngắn ở giữa, không vượt quá các bộ phận. Tay giữa ấn lên và đánh, không vượt quá số lượng tối đa. Nó sâu và chắc, nổi và mạnh, sâu và yếu, sâu và ngang, sâu và khó thở, không vượt quá việc nâng và ấn, và nó cũng bao gồm hình dạng cơ thể. Mạch mạnh, trơn và chắc vừa là hình dạng cơ thể. Mạch nhỏ và chắc cũng là hình dạng cơ thể. Mạch nhỏ và yếu vừa là hình dạng cơ thể vừa là chuyển động. Mạch trơn, nổi và Mạch nhanh vừa là động tác nâng, vừa là động tác ấn, vừa là động tác chuyển động..." Đoạn văn này rất dài. Ông đã phân tích và tóm tắt các mạch kết hợp và những thay đổi động của mạch được đề cập trong "Nội Kinh Y Học" và các sách khác trong mười bài viết. Có thể thấy khả năng kiểm soát mười bài viết của ông rất tuyệt vời. Phương pháp của Lu tuy nhằm mục đích tinh giản các phương pháp cổ xưa, nhưng thực ra nó là một khái niệm mới. Nó đề cập đến các đại lượng vật lý của mạch, do đó đạt được những yếu tố cốt lõi của "sự đơn giản trong phức tạp". Phương pháp của ông có ý nghĩa quan trọng đối với chẩn đoán mạch thời cổ đại, và sẽ vẫn còn giá trị nếu được áp dụng cho các thế hệ sau. Đây chắc chắn là đóng góp quan trọng của Lu. Nếu lực và nhịp điệu được tách biệt hơn nữa như những thành phần chính, các đại lượng vật lý khác nhau của mạch sẽ được hiểu đầy đủ. Sử dụng điều này làm khuôn khổ, việc hiểu biết về mô hình mạch sẽ trở nên rõ ràng hơn, một bước tiến đáng kể trong việc khách quan hóa chẩn đoán mạch.
Lục có quan điểm sâu sắc riêng về phương pháp chẩn đoán toàn diện cổ xưa. Ví dụ, trong đoạn thứ tám, ông lần đầu tiên thảo luận về phương pháp "Nam Kinh" chia Tỳ, Quan, Khí thành ba phần và kết hợp chúng thành chín dấu hiệu nổi, trung và chìm. Ông nói tiếp: "Dấu hiệu của ba tạng xuất phát từ Khí Bá (phương pháp chẩn đoán toàn diện bằng ngón tay). Người Việt hiểu được ba vị trí của cơ thể, nên được bao gồm trong Khí Khứ của Thái Âm. Khí của tạng gốc phải do khí vị của vị mới có thể đến được Thái Âm ở tay, và nó có thể nhìn thấy ở Khí Khứ và trở thành kích thước. Giống như mạch xuân có màu sắc và hương vị tinh khiết lúc ban đầu, nó có thể được dùng để quan sát chất lượng của đất. Nếu nó hòa vào sông suối, tên của nó sẽ theo khí hậu và đất đai của sông suối, và chất lượng của nó sẽ khác nhau. Phần đầu tiên được bao gồm trong Thái Âm, và chỉ theo phương pháp ở phần giữa của "Tố Vấn" để quan sát phổi theo bầu trời. Đó là sự thay đổi của một thể. Nếu bạn tuân theo mức độ bình thường của chín thể, bạn phải chẩn đoán cơ thể. Chỉ khi phần đó được chuyên môn hóa thì mới có thể xác nhận hiệu quả. Nếu các triệu chứng của phần giữa được điều chỉnh độc lập nhưng không đồng bộ với các tạng khác, hoặc bị giảm bớt bởi các tạng khác Nếu không có cơ sở khoa học, thì không có cơ sở nào cho việc này. Tốt hơn hết là nên tuân theo chín triệu chứng cổ xưa mà không cần nghi ngờ. "Điều này cho thấy thái độ của Lỗ đối với các phương pháp khác nhau của thời cổ đại và hiện đại. Ông tin rằng "Nội Kinh" nên được tuân theo, và phương pháp chẩn đoán Tồn Khẩu riêng lẻ xuất phát từ "Khắc Kinh". Do đó, Trọng Kinh đã không sai khi phủ nhận điều đó. Ông cũng có thái độ tương tự đối với những vấn đề tương tự. Do đó, cuối cùng, ông nói rằng ba phần và chín triệu chứng của Nội Kinh và Khiếm Kinh là khác nhau, đó là vấn đề "rộng và hẹp". Ví dụ, trong đoạn thứ bảy, ông nói về sự thay đổi mạch. Người Việt đã đổi nó thành mười, trong khi "Linh Thư" đổi thành mười hai. Mọi người cần phải thích nghi và hiểu nó. Trong đoạn thứ mười hai, về sự khác biệt giữa nội và ngoại, "Khắc Kinh" và "Linh Thư" có khí và mạch khác nhau, và các học giả "nên xem xét cả hai". Trong đoạn thứ mười sáu, "Kim Phòng" nói rằng Tồn, Quản, Khí và Tồn Khấu có cùng độ thường" v.v. Ông cho rằng mỗi loại đều có lý do riêng và cần được điều trị cụ thể. Trong đoạn thứ hai mươi mốt, Lục trích dẫn nguyên văn của Nội Kinh, liên kết mạch Nhân Anh và Tồn Khấu với các động mạch của kinh Dương Minh và kinh Thiếu Âm, làm cơ sở cho châm cứu, cứu ngải và thuốc. Nội dung rất toàn diện và sâu sắc. Nó giải thích quá trình lịch sử phát triển từ chẩn đoán tổng hợp đến chẩn đoán mạch Tồn Khấu chuyên biệt, chính là tinh hoa của chẩn đoán mạch mà Trương Trọng Cảnh đã nêu gương. Cuối cùng, ông kết luận: "Âm của nội tạng và dương của ruột, kích thước, sự thịnh suy, thiếu hụt, nóng lạnh của chúng, chỉ có thể phân biệt được bằng huyệt Nhân Anh và huyệt Khí Khấu, và sự phân biệt giữa ngoại và nội, đã trở thành phương pháp sờ nắn vĩ đại. Nhiều người trên thế gian chỉ coi đó là châm cứu và cứu ngải, vội vàng bỏ qua, thậm chí quên mất khi dùng thuốc, khiến thế hệ sau quên mất phương pháp vĩ đại này, tai mắt chưa từng nghe nói đến. Họ đâu biết rằng sự phân biệt giữa châm cứu và cứu ngải để bổ dương và thanh nhiệt chính là chìa khóa của việc kê đơn. Có ba bộ kinh được ghi chép cho mục đích này, và mặc dù các văn bản được ghi chép ba lần, nhưng nguyên lý vẫn nhất quán. Nếu một người có thể thực sự nghiên cứu tất cả các phương pháp ở đây và quay về với một, người đó sẽ không chỉ biết mười hai kinh mạch, mà còn biết cả thân, tâm, nội tạng, tứ chi và xương, cũng như việc kiểm soát khí vận, sự truyền đạt triệu chứng và nguyên nhân gốc rễ, và sự thay đổi liên tục về triệu chứng và nguyên nhân, như thể chỉ ra mọi thứ trong lòng bàn tay." Có thể thấy rằng ông đã học từ Nội Nam Trung Kinh cổ đại, và những gì ông phủ nhận là các lý thuyết của Vương Thúc Hòa và những người khác.
Ngoài việc đọc lại các văn bản cổ, Lục còn đưa ra những ý tưởng và sáng kiến riêng của mình trong các kỹ thuật chẩn đoán. Ví dụ, trong đoạn thứ ba, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc "chỉ mắt", một phương pháp khoa học và mang tính hình thức cao. Trong đoạn thứ năm, ông đề xuất các kỹ thuật chẩn đoán mới cho ba bộ phận của Kinh Dịch, giải quyết những mâu thuẫn thực tế. Như chúng ta đã biết, "quan" (Quan) được đề cập trong Kinh Dịch chỉ là một ranh giới, không có chiều rộng thực tế. Vì Lục tuân thủ Kinh Dịch nhưng lại bác bỏ các phương pháp sau này, ông phải đưa ra một phương pháp khác biệt với các phương pháp sau này mà vẫn đáp ứng được các yêu cầu của Kinh Dịch. Để giải quyết vấn đề này, Lục đề xuất sử dụng ngón giữa và ngón trỏ để chẩn đoán huyệt Quan và Tồn, và ngón giữa và ngón giữa để chẩn đoán huyệt Quan và Khí. Mặc dù sử dụng ba ngón tay, nhưng thực tế bắt mạch bằng hai ngón tay. Điều này phù hợp với khái niệm ban đầu của Kinh Dịch về chẩn đoán âm và dương, với huyệt Quan đại diện cho ranh giới giữa "dương sinh ra từ âm và dương nhập vào". Dùng hai ngón tay để chẩn đoán âm dương, đồng thời chẩn đoán huyệt Quan cũng cho thấy biểu hiện âm dương. Phương pháp này tuy chưa được áp dụng rộng rãi, nhưng chắc chắn đã đóng góp vào việc nghiên cứu và thực hành chẩn mạch trong Kinh Dịch.
Từ đoạn 22 trở đi, nội dung về kinh mạch chủ yếu được sắp xếp theo nguyên bản của "Linh thư" và "Tố vấn". Ví dụ, đoạn 22 đến 27 nói về quá trình vận hành và các bệnh chính của kinh mạch, kinh lạc, kinh lạc và kinh mạch gân; đoạn 28 nói về "thắt nút rễ"; đoạn 29 nói về các huyệt đạo; đoạn 30 nói về các kinh mạch bất thường là Độ và Nhâm; đoạn 31 trích dẫn phương pháp đặc biệt của Trang Quý Vũ về huyệt Cao Hoàng; đoạn 32 nói về các huyệt đạo; đoạn 33 nói về cửu châm; đoạn 34 nói về sự khởi đầu và kết thúc của mười hai kinh mạch và cách quan sát chúng; Phương pháp xác định âm và dương, đoạn 35 thảo luận về nguồn gốc và sự phát triển của mười hai kinh mạch và sự khác biệt giữa mạch hữu hình và vô hình, đoạn 36 thảo luận về nguồn gốc và điểm kết thúc của tám kinh mạch bất thường và biểu hiện vật lý của chúng, đoạn 37 thảo luận về ba kinh lạc (dương lạc, âm lạc và kinh lạc chính của tỳ) dựa trên Khó kinh, đoạn 38 thảo luận về tam tiêu, kinh dưỡng và kinh lực, và sự tăng giảm của tinh khí nam và nữ, v.v., đoạn 39 kết hợp thảo luận về sự thiếu hụt và dư thừa của gan và phổi trong Khó kinh và Kim lâu, "và giải thích chi tiết về các phương pháp khí tạng của Hoàng đế và Kỳ Bá, việc bổ và thanh lọc sự thừa và thiếu, để mở rộng ý nghĩa của mạch ngoại vi." Đoạn 40 "suy ra rằng các phương pháp khác nhau được liệt kê trong Nội Kinh, mặc dù không liên quan đến mạch, cũng nên được nghiên cứu để khám phá nguồn gốc của y học và làm rõ ứng dụng của chúng, nhằm mở rộng ý nghĩa chưa được đề cập đầy đủ trong sách". Ngoại trừ đoạn 40, kết thúc cuốn sách dưới dạng suy luận, các đoạn từ 22 trở đi đều nói về lý thuyết kinh lạc, hoặc có thể nói rằng phương pháp mạch lạc được giải thích và thảo luận thông qua kinh lạc. Từ đó, ta có thể thấy Lỗ cũng chủ trương rằng kinh lạc là mạch máu, và chẩn mạch đến từ kinh lạc. Nếu muốn khôi phục phương pháp mạch lạc cổ xưa, người ta không thể rời bỏ kinh lạc và tìm kiếm các phương pháp khác.
Tóm lại, phương pháp chẩn mạch của Lữ Thực được phản ánh trong "Nghiên cứu Cổ Chẩn Quy" có những đặc điểm sau: 1. Chủ trương khôi phục phương pháp bắt mạch của Trung Kinh (1836-1912). 2. Quan điểm cho rằng bắt mạch bắt nguồn từ kinh mạch. 3. Áp dụng phương pháp dung hòa hoặc đối chiếu những mâu thuẫn giữa "Nội Kinh" và "Nam Kinh" và Trung Kinh. 4. Có những đóng góp nhất định cho các kỹ thuật lâm sàng cụ thể. 5. Do không thể đưa ra giải pháp hiệu quả hơn cho các vấn đề chẩn đoán tổng hợp và phương pháp "mỗi ngày một tấc", không thể đề xuất một phương pháp mới và thực tiễn để chẩn đoán lâm sàng bệnh chính, và do lý thuyết được đề xuất quá cao siêu để công chúng chấp nhận, nên bất chấp những thành tựu học thuật to lớn của Lữ Thực, phương pháp chẩn đoán được đề xuất trong "Nghiên cứu Cổ Chẩn Quy" vẫn chưa được áp dụng và quảng bá chính thức.
Lục Tử Du là người đầu tiên đề xuất và thực hiện công trình nghiên cứu chuyên sâu về phương pháp điều trị bằng phương pháp mạch cổ. Mặc dù cuốn sách "Học tập quy tắc chẩn đoán cổ xưa" của ông chưa được chính thức hoàn thành vào thời điểm đó, nhưng Vương Kỳ đã hoàn thành nửa sau của cuốn sách, và phong cách của Lục Tử Du cũng có thể thấy rõ. Cuốn sách này có giá trị không thể phủ nhận trong việc lý giải và phục hưng khoa học mạch cổ đại, cũng như sự phát triển và tiến bộ của khoa học mạch hiện đại.
